HLA (ย่อมาจาก Human Leukocyte Antigen) เป็นกลุ่มยีนที่ควบคุมการสร้างไกลโคโปรตีนซึ่งเป็นสารก่อภูมิต้านทานหรือแอนติเจน (antigen) ที่อยู่บนเม็ดเลือดขาวและเนื้อเยื่อของร่างกาย โดย HLA แอนติเจนเปรียบเสมือนสิ่งที่ยืนยันตัวตนของเซลล์ เนื่องจากระบบภูมิกันของร่างกายจะไม่ทำลายเซลล์ที่มี HLA แอนติเจนตรงกับร่างกายของตน ทำให้เมื่อเชื้อโรคหรือสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกาย ระบบภูมิคุ้มกันจึงสามารถตรวจจับและทำลายเชื้อโรคเหล่านั้นได้ โดยไม่ทำลายเซลล์ของตนเอง
ดังนั้นในการปลูกถ่ายอวัยวะ เนื้อเยื่องของผู้บริจาคจำเป็นต้องมี HLA แอนติเจนที่เหมือนหรือคล้ายกับผู้รับมากที่สุด การปลูกถ่ายจึงจะเห็นผลดี
กลุ่มยีน HLA ส่วนใหญ่อยู่บนโครโมโซมคู่ที่ 6 และยีน HLA บางชนิดมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคทางพันธุกรรม เช่น โรคแพ้กลูเตน (Celiac disease) รวมถึงโรคข้อและเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เนื่องจากยีนที่ก่อให้เกิดโรคเหล่านี้อยู่ในตำแหน่งใกล้เคียงกับยีน HLA บนโครโมโซม จึงมักถูกถ่ายทอดไปด้วยกัน
